Ülkemizde mesleğimiz tıpkı eczacılar, tabipler, diş hekimleri gibi tam bir sağlık mesleği olarak kurgulanmıştır. Gözlükçülerin 5193 Optisyenlik Hakkında Kanun adı altında özel meslek kanunu mevcuttur ve bu kapsamda gözlükçüler ve optisyenler TC Sağlık Bakanlığının gözetim ve denetiminde faaliyet gösterirler. Her türlü gözlük camı ve çerçevesi, numaralı ve kozmetik renkli lens, hekim reçetesi ile sadece optisyenlik müessesesinde satışına izin verilen, ilaç ve tedavi kapsamında değerlendirilen, geri ödeme sisteminde bulunan tıbbi cihazlardır. Dolayısıyla reklamı ve internet üzerinden satışı yasaktır.
Avrupa kıtasının tamamında meslektaşlarımız mülkiyet haklarını kaybetmişlerdir. Yine Avrupa’da, Almanya’da olduğu gibi AB ülkelerinin çoğunda mesleğimiz ticaret mesleği olarak düzenlenmiştir.
Almanya’da 12.000 optisyenlik müessesesi bulunmaktadır. İlk 10’da bulunan zincirler 1555 müeesese ile Almanya optik pazarının %40’ına sahiptir
İnternet üzerinden yapılan satışlarla ilgili olarak alınan federal mahkeme kararı ZVA başkanının internet satışı uygulamasından memnuniyetsizliği ifade ettiği açık olarak görülmektedir. ZVA (Merkezi Gözlükçüler ve Optometrikçiler Birliği) Başkanı Thomas Truckenbrod’ın da açıkladığı gibi, esasında bu hizmet internet üzerinden online olarak verilemez. Truckenbrod’a göre; “Bir progresif gözlüğün uygunluğundan emin olmak için, belirli parametrelerin çok hassas bir şekilde tespit edilmesi ve tespit edilen bu parametrelerin gözlük üretiminde mutlaka göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Fakat internetten bir gözlük satın alınması durumunda bu mümkün olmaz, çünkü bu durumda müşteri ile doğrudan temas kurulmamaktadır” Federal Alman Mahkemesi (BGH) tarafından alınan karara göre internetten gözlük satışı yapan satıcıların mağazada perakende satış yapan optisyenlik müesseseleri gibi davranarak “gözlükçü kalitesinde” satış yaptıklarını iddia ederek reklam yapmaları hukuka aykırı bulunmuştur. Bundan önce de Merkezi Gözlükçüler ve Optometristler Birliği (ZVA), progresif gözlüklerin ancak taşıyacakları uyarı açıklaması ile beraber internetten satışının gerçekleştirilebileceğini savunmuş, internetten satışlardaki bu kısıtlama mahkeme tarafından kabul görmüştür. Bu sebeple tüketici progresif gözlük satın alırken aynı zamanda bu ürün ile ilgili hangi muhtemel sınırlamaların mevcut olduğu konusunda muallakta bırakılmamalıdır. Truckenbrod ise şunu tavsiye ediyor; “Uyumlu bir gözlüğe ihtiyacı olan tüketiciler online alışverişin dışında tutulmalı ve uzman olarak gözlükçüleri mahallinde ziyaret etmelidir.” Her türlü gözlük satışlarının ve montajının tamamen internet üzerinden satılması yönünde Avrupa kıtasın da zincirler tarafından yapılan yaygın çalışmalar mevcuttur. Optisyenlik ticaret mesleği olarak kurgulandığı halde ,Almanya’daki federal mahkeme kararı; internet üzerinden satış gayretlerinin göz ve görme sağlığı için uygun olmadığını göstermesi açısından son derece önemli bir emsal olmuştur.
Gözlük çağdaş bir toplum inşa etmenin anahtarıdır. Her hangi bir emtia gibi değerlendirilerek internet üzerinden satışı ve reklamı ülkemizde yasaktır.
İnternet optisyenlik müessesesi değildir. İnternet üzerinden mesleğimize olan saygı ve güveni azaltır .Sağlık harcamalarını artırır. Uzantısında israfa ve etik bozulmalara sebep olur. Kamu sağlığını olumsuz etkiler.
Taylan KÜÇÜKER
Eczacı gözlükçü