İki gereklilik yaklaşık yerine getirildiğinde çok katlı antirefle kaplamalar sayesinde cam neredeyse görünmez olur bu sayede göz bölgesi daha doğal görme ise daha net ve berraktır
Işık optikçe az yoğun bir ortamdan(ör hava),optikçe daha yoğun bir saydam (ör cam)ortama geçerken iki ortamdaki hızının farklı olmasından dolayı camdan ışığın büyük bir kısmı kırılarak geçmesine rağmen, bir kısmı da YANSIMA yoluyla kaybolur. Normal kaplamasız(antireflesiz) gözlük camlarında ışık geçirgenliği %92,3’dir camı iki yüzeyinden yansıma yoluyla ışık kaybı %7,7’dir Birinci yüzeyden %4, ikinci yüzeyden %3,7’dir
Lens göz kombinasyonu dikkate alındığında gözle lens arasında üç yüzeyin bulunduğu bunların lensin ön ve arka yüzeyi ile kornea yüzeyi olduğu görülecektir. Bu üç yüzey modeli kullanılarak şartlara bağlı olarak bir lens üzerinde dört ayrı tipte yansımanın meydana geldiği bilinmektedir bu yansımalar Ön yüzeye çarpan ışınların bir bölümü gözlemciye doğru yansırlar bu durum kozmetik görüntüyü bozarlar. Bu tip yansımaya örnek olarak televizyon kamerası önünde gözlük takan bir kişiden vaki olan yansıma gösterilebilir çok parlak olan stüdyo ışığı bu gözlük camının önünden yansır ve lensin arkasındaki gözleri karartır başka bir örnekte çektirilen resimlerdeki gözlükten yansıyan ışığın verdiği görüntü verilebilir. Gözlük kullanıcısının arkasından gelen ışığın bir bölümü lensin arka yüzeyinden yansır. Gece araba kullanılırken çok sık karşılaşılan bir durumdur Lensin iki yüzü arasında ışık iç yansıma yapmaktadır Kornea yüzeyinden yansıyıp lens yüzeyleri ile karşılaşan ışınların neden olduğu yansıma çeşididir
Yukarıda belirtilen yansıma çeşitleri hayal görüntülere neden olur ve görme keskinliğini düşürebilir, bulanıklık hâsıl eder kontrası düşürür dolayası ile lensin optik performansını azaltır, hayal görüntüler ve ışık yansımasından küçük numaralı gözlük kullanmaları halinde bile şikâyet eden duyarlı hastalar vardır. Çoğu zaman görme kalitesindeki bu azalma hastanın yansıma rahatsızlığından habersiz olmasıyla geçiştirilir Bu yansımalar antirefle kaplamalarla azaltılabilir yansımanın önlendiği oranda ışık geçirgenliği artar görüş kalitesi yükselir Çok ilginçtir yansıma önleyici kaplamalarla ışık geçirgenlik oranı az görünmesine rağmen pratikte kullananlar görüşlerinin daha net ve göz yorgunluklarının da azaldığını belirtmişlerdir,
KAPLAMA NEDEN İŞ GÖRÜR?
Bazı firmalar 3 ile 9 katlı antirefle li lens üretmektedirler yeterlilik sayı ile ilgili olmayıp kullanılan kaplama materyalinin iyi seçilmesine, uygulanan tabakaların kalınlığına ve diğer tabakalarla birleşme kapasitesi ile ilgilidir Antirefle kaplama işlemi çok büyük teknik uzmanlık ve uygun bir kaplama materyali gerektirmektedir. Kaplama çizilmeye karşı dayanıklı ve istenen kalınlıkta olmalı artık yansımalarda hoş görünmeyen renkler oluşmamalı Bu özelliklerde uygun kırma indeksli bir materyal seçimi ile mümkündür. GÖZLÜK CAMLARINI PRATİKTE TAMAMEN RENKSİZ BAŞKA BİR DEYİŞLE %100 IŞIK GEÇİRGENLİK ÖZELLİĞİNDE KAPLANMASI MÜMKÜN DEĞİLDİR. Bu nedenle ister tek katlı ister çok katlı antirefle kaplamalarda önlenen yansımanın yanında mutlaka ARTIK BİR YANSIMA oluşacaktır. Antirefle kaplamalar için teorik olarak hesaplanan en uygun kırma indeksine(n:1,235) sahip pratikte gerçekten uygun bir materyal yoktur magnezyum florit bu değere en yakın gelen malzemedir. (n:1,38) Antirefle kaplamalar için en yakın kırma indeksine (n:1,38)ve fiziki-kimyasal özelliklere sahip magnezyum florid Başarılı uygulama kaplamanın cama mükemmel bir şekilde tespitini gerektirmektedir. Mg florit ‘in 300–400 C ‘de buharlaştırılarak vakumla10 üzeri eksi altı TORR basınçla camın üzerine tespiti işlemidir. Uygulamada camların yüzeyi kusurlarından kesin bir şekilde arındırmalı uygun solventlerle çok iyi temizlenmeli toz ve diğer kirlerden kurtarılmalıdır. Daha sonra yansıma önleyici kaplamaların uygulandığı vakum bölgesine yerleştirilir ÇOK KATLI KAPLAMALARDA HER BİR FARKLI KAPLAMA ÇOK KESİN BİR KALINLIK DEĞERİNE ULAŞMAK ZORUNDADIR en karışık teçhizatlar otomatik kullanma aletleri ve kaplama uygulanan her satıh’a özel ölçüm yapılacak şekilde tasarlanmıştır. Çok katlı kaplamalarda mineral camlar pürüzsüz yüzeyinden mükemmel kimyasal yapısından ve yüksek sıcaklıklara dayanma kapasitesinden dolayı en uygun materyaldir Bir lens yüzeyinin kendi kırma indisinden daha düşük kırma indisi olan bir film veya benzeri materyalle kaplanması suretiyle, yüzey yansımaların azaltabileceğini göstermiştir.
ARTIK YANSIMANIN rengi mavi ‘dir Çok katlı (multicoatıng) düşük artık yansımanın rengi açık mordur ideal sonuç için gereken içerikten az bir miktar fazlasında artık yansımanın rengi EFLATUN olur(Eflatun Kımızı ve mavi rengin karışımıdır ) Günümüzde yaygın olarak yeşil artık yansıma kullanılmaktadır.
Tek katlı kaplamalarda ışık transmisyonu %96, çok katlı kaplamalarda%99,5 dur
En mükemmel kaplamalarda bile daima az bir (düşük) artık yansıma cam yüzeyinde mevcuttur. Yukarıda iki gereklilik yaklaşık olarak çok katlı kaplamalarla mümkündür Çok katlı kaplamalarda temel prensip daima artık yansımanın giderilmesi işlemidir o zaman çeşitli dalga boyları için girişim olayı ile karşılaşılmaktadır gerçekte genişliği sıfır olan yansıtılan dalgaların bir final serisinin nasıl hesaplandığı son derece karmaşık hesaplamalarla belirlenebilmektedir. Bu kaplamaların her biri yansıtılan dalgaların bir serisini oluşturmaktadır seri halindeki dalgalar kendilerine ait olan fazın dışındadırlar bu nedenle birçok girişime yol açmaktadır ve bu sayede önlenen yansıma ile ışık geçirgenliği artırılmaktadır
ANTİREFLE KAPLAMA YAPILMIŞ GÖZLÜK CAMININ AVANTAJLARI
1)Yansımanın azaltılması sonucunda ışık geçirgenliği artacak görüş kabiliyeti yükselecektir Daha iyi bir görüş elde edildiği için bilgisayar TV ve benzeri ekranlı cihazlarda kontrastlık (karşıtlık)sağlar Görüntü ve sembollerin net ve ayrıntıları ile algılanmasını temin eder
2)Gece araba kullananlar, Otomobil sürücüleri gece araba kullandıklarında ışık yansımasından rahatsız olurlar loş aydınlatmada karşıdan gelmekte olan araçların far ışıkları gibi parlak nesneler çiftmiş imajı yaratırlar. Yansımalar yüzünden çoğu durumda sürücünün
mesafe algılaması ve diğer görüntü ile ilgili faktörlerde olumsuz etkilenir AR kaplamalarla net bir görüntü sağlanır ve gece yolculuğu daha güvenli ve zevkli hale gelir Otomobil sürüleri tarafından yol güvenliğini artırdığı için tercih edilmektedir
3)kozmetik avantaj, kullanıcı AR kaplamalı gözlük camları ile daha alımlı ve farklı olur
4)Yüksek indeksli gözlük camlarında yansımalar daha fazladır bu lenslerin mutlaka AR kaplamalı olması gerekir.
5)AR kaplamalar basit kimyasal solüsyonlara karşı dayanıklıdır (Alkol, kolonya, aseton vs)
ter ve limon kaplamayı bozar Böyle bir temasta su ile yıkanmalıdır AR kaplamalı camların çok çabuk kirlendiği izlenimi de yanlıştır çünkü ışık geçirgenliğinin fazla olması normal camlarda yansıma ile görünmeyen kirlerin görünmesine, belirgin hale gelmesine neden olur. AR kaplamalı gözlük camları kaplamasız camlar gibi temizlenebilir su ile yıkanıp pamuklu bir malzeme ile silinebilir
Gözlük kullanıcıları daima yeni gözlüğü ile iyi bir görünümde olmak ve en iyi görüşü elde etmek isterler. İki gereklilik yaklaşık yerine getirildiğinde çok katlı kaplamalar sayesinde cam nerdeyse görünmez olur. Bu sayede göz bölgesi daha doğal görme ise daha net ve berraktır. Gece araç kullanırken, bilgisayar kullanırken, güneş gözlüğü takarken, spor aktivitelerinde, daha detaylı ve net görmeyi gerektiren mesleklerde(polis,pilot Vb) Ar kaplamalı gözlük camları çok yararlıdır. Son yapılan bilimsel araştırmalar tüm camlarda antirefle kullanmanın doğru ve yararlı bir uygulama olduğunu göstermiştir.
Taylan KÜÇÜKER
Eczacı Gözlükçü
Ege Gözlükçüler ve Optisyenler dernekleri Federasyonu
Eğitim Komisyonu Başkanı
