Güneş gözlükleri uluslararası standartlara göre üç kategoride toplanmıştır:
Kozmetik moda amaçlı olan gözlükler açık renkli ve günlük kullanım için uygundur. UV-B’nin yüzde 70’ini, UV-A’nın yüzde 20’sini ve görünen ışığın yüzde 60’ını engeller.
Genel amaçlı olan gözlüklerin orta renkliden koyu renklere kadar çeşitleri vardır.
Çoğunlukla açık havada gezinirken kullanıma uygundur (güneş gözlüklerinin birçoğu bu kategoriye girer). UV-B’nin yüzde 95’ini, UV-A’nın yüzde 60’ını ve görünen ışığın yüzde 60 ile yüzde 90’ını engeller.
Özel amaçlı olan gözlükler çok koyu renkli olup UV engelleyici özelliğe sahiptir. Plajlarda, karla kaplı alanlarda ve kayak yamaçları gibi çok parlak olan yerlerde kullanılır. UV-B’nin yüzde 99’unu, UV-A’nın yüzde 60’ını ve görünen ışığın yüzde 97’sini engeller.
Güneş ışığı yatay bir yüzeyden yansıdığında çoğu kez son derece rahatsız edici bir parlama meydana geliyor.
Polarize camlar karda da plajda da faydalıdır.
Tüm güneş gözlükleri parlamaları belli oranda azaltır. Ancak sadece yüksek kaliteli polarizasyon filtresi sayesinde seçici geçirgenliği sonucu parlamaları engelleyip yararlı ışığın göze ulaşmasını sağlar.
Kaldırım ve asfalttan yansıyan parlak ışık polarize olduğundan gündüz yoğun araç kullananlar için polarize camlar yararlı olacaktır. Yansımaların sürücü görüşünü yüzde 30’lara varan oranda düşürdüğünü tespit etmiştir. Polarize güneş camları bu problemi ortadan kaldırmaktadır. Su yüzeyinden yansıyan ışık suya bakan kişiyi su yüzeyini ve altını görmesini engeller. Polarize cam kullanılması yansıyan parlak ışığı azaltır.
Plajda görüş konforunun artırır. Kum ve sudan yansıyan parlak ışığı azaltır. Görüşü uygun hale getirir. Karlı günlerde ayna vazifesi görür. Karda yansıma oranı yüksektir. Kar içerisinde çalışan araba kullananlar için polarize lensleri parlak ışığı azalttığı için yararlı olacaktır. Bu nedenle kışın da güneş gözlüğü kullanılmalıdır.
Polarize camlar UV radyasyonunun tutarlar. Parlak ışığın bilinen sebepleri sudan, kardan, karayollarından ve metalik yüzeylerden yansımalardır. Polarize camlar güneş gözlüğüne güzel bir alternatiftir.
Güneş gözlüğü seçiminde dikkat edilmelidir.
Güneş gözlüğü aksesuar olmaktan çok, göz sağlığı için gereklidir. Tıbbi cihaz olarak sınıflandırılmalıdır. Hem erişkinler hem de çocuklar uzun süre güneşte kalacaklarında, mutlaka güneş gözlüğü kullanmalıdır. UV radyasyonu etkisi kümülatiftir. Güneş gözlüğü kullanma alışkanlığı küçük yaşlardan itibaren kazandırılmalıdır.
Güneş gözlüğü seçimi yüz şekline göre yapılmalıdır. Gözlüğün yüze tam olarak oturmaması durumunda göz, yan kısımlardan sızan güneşin zararlı ışınlarına maruz kalabilir.
İşportadan elde edilecek bir güneş gözlüğü ultraviyole ışınlarını tutmaz. Göz bebekleri genişleyeceği için gözün daha fazla UV radyasyonuna maruz kalmasına sebep olur. Hurda malzemeden yapıldığı için kolayca kırılır, yüz ve göz yaralanmalarına neden olur. Alerji tahriş hatta cilt kanserine neden olur. Trafik sinyalizasyon ışık renklerinin doğru algılanmasını engeller, trafik kazalarına sebep olur. Kaçak yollarla geldiği için büyük bir katma vergisi kaybına ve kamu zararına sebep olur. İşporta gözlüğü halk sağlığı için zararlıdır. Mineral cam olanlar pencere camından yapıldığı için kolayca bıçak gibi kırılır. Optik Mineral camlar, pencere camına göre 5 misli daha sağlamdır. Kırıldığında mozaik gibi dağılır. Daha güvenlidir. Sertifikalı Güneş gözlükleri belirli bir uluslararası standarda göre üretilir. Güneş gözlüklerinizi yılda en az iki kez Sağlık Bakanlığı tarafından denetlenen optisyenlik müesseselerinden alınız. Güneş gözlüğü alırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta budur.
Güneşten kaynaklanan (UV) ışınları, göz lensine ve retinasına zarar verir. Bu da çocukların ve erişkinlerin ilerideki yaşamlarında zamanında önce katarakt olmasına ve görmesini etkileyecek başka rahatsızlıklar yaşamasına neden olabilir. Güneş gözlüğü kullanımı bu sebeple çok önemlidir.
Katarak ameliyatı olanların da mutlaka güneş gözlüğü kullanmaları gerekir.
Numaralı gözlük ya da lens kullananların güneş gözlükleri de numaralı olmalıdır.
Kontak lensler yeterli UV koruması sağlamaz, dolayısıyla kontak lens kullananlar da güneş gözlüğü takmalıdır.
Güneş gözlüklerinde tavsiye edilen renkler gri yeşil ve kahverengidir.
Taylan KÜÇÜKER
Eczacı Gözlükçü
