Güneş Dünya’dan 150 milyon kilometre uzaktadır. Isı, ışık ve UV radyasyonu yayar. Isı ve Işık dünyamızda yaşayan milyonlarca canlının yaşam kaynağıdır. Güneş hayattır. D vitamini sağlar. Psikolojik olarak pozitif enerji sağlar.
Renklendirilmiş lensler, görünür ışık miktarının, UV radyasyonunun göze ulaşan miktarını azalmak için kullanılır. Yoğun görünür ışık çoğu insan için görme kalitesini düşürür. Özellikle bu ışıklar parlak bir yüzeyden yansıyarak geliyorsa, görme kalitesini düşüren “glare” denilen parlamalara neden olur. Aşırı ışık göz içerisinde dağılır ve imaj kontrasını azaltır.(Görmeyi zayıflatır).İhtiyar ve yaşlılarda daha etkili olur. UV radyasyonunu gözlerimizle göremeyiz. 400 nm nin altı UV radyasyonu olarak bilinir. UV radyasyonu güneş ışığının normal bir komponentidir. UVA-UVB-UVC kısa dalga boyları biyolojik olarak daha zararlı radyasyon yapacaktır. En tehlikeli olanı UV-C dir. Ancak tamamı ozon tabakası tarafından tutulur, yeryüzüne ulaşamazlar. Dünyada ozon tabakasının azalması (incelmesi)nın anlamı, UV radyasyonunun geçmiş yıllardan daha yüksek düzeyde olduğudur. UV radyasyonu herkesi ilgilendiren bir halk sağlığı sorunudur.
Ultraviyole Koruması için (F.D.A.) Güneş Gözlüğü Standartları
Amerika Bileşik Devletleri (Gıda ve İlaç Yönetimi)Güneş Gözlükleri için (UV standartları)nı tesis etmiştir. Bu standartlar, güneş gözlüğü lenslerinin UV-A Radyasyonları- 380 nm’nin altındakiler)%5’ten fazla ve (UV-B Radyasyonlarının %1’den fazla) geçirmemesini öngörmektedir.
Genel kullanım için 380 nm de geçirgenliği %10 ‘u aşmadığı kısa dalga boyunda azaltan bir renkli UV absorbe ediyor diye dikkate alınır.
Güneş gözlükleri astropikal ve ılık iklimler de kullanımı için tam olarak UV radyasyonunu absorbe etmelidir.
Ne koyuluktaki boyalı lens uygun olacaktır? Ne kadar boyama yeterlidir? Bu sorunun cevabı, hangi aktivitede kullanacağına bağlıdır. Güneş gözlükleri için normal geçirgenlik genellikle %15 ile %30 arasındadır.%30 dan fazla ışık geçirgenliği olan bir gözlük camı ortalama bir kullanıcıya tam güneş ışığında yeterli yardımı yapamaz.
Devamlı şekilde uzun zaman periyotlarında güneş ışığına maruz kalan şahıslar %15 veya daha az ışık geçirgenliği olan gözlüğü kullanmaları uygundur.%15 den daha az geçirgenliği olanlar problem gösterirler. Çünkü arka yüzeyden parlak ışığı yansıtırlar. Bu problem arka yüzeyin AR kaplaması kullanılarak elimine edilebilir.
Uluslararası standartlara göre araba kullanımında takılan genel kullanım amaçlı güneş gözlükleri %8 den daha koyu olmamalıdır.
Kayak dağa tırmanma vb, özel kullanım amaçlı gözlüklerde bu %3’e kadar düşebilir.
Gözlükçülük/optisyenlik bir formasyon mesleğidir. Gözleri UV radyasyonundan korur, katarak olmasını önler, sadece moda ve aksesuar yönü bahane edilerek, renkli lenslerin bu eğitimi almayan bilgisiz insanlar tarafından satılması, önerilmesi, işportaya düşmesi, marketlerde özetle optisyenlik müessesesi dışına taşınması, reklamı internet üzerinden satışı,“Türkiye’de bir halk sağlığı “ sorununa dönüşmesine sebep olmuştur. Aynı zamanda sosyete pazarı, işportada satış Devletimiz için çok büyük bir katma değer vergisinin de kaybına dolayısıyla kamu zararına neden olmaktadır.
5193 sayılı ohmk, amaç bölümünde toplumun ve fertlerin sağlığının korunması yasa ile gözlükçülere emredilmiştir. Endişelerimiz ticari değil halk sağlığı adına meslekidir.
Renklendirilmiş lensler, yasal düzenleme ile her türlü denetim Sağlık Bakanlığı eli ile yürütülmelidir.
Taylan KÜÇÜKER
Eczacı Gözlükçü
