Medeni yasanın 94 yıl dönümü nedeniyle Cumhuriyet Kadınları Derneği Genel merkezi tarafından hazırlanan ve Tüm şubelerin ortak açıklaması yapıldı.Sivas Şube Başkanı Nurten Yanalak”

Cumhuriyet Kadınları Derneği olarak, Cumhuriyet Devrimlerinin biz kadınları özgürleştirdiği bilinci ile 17 şubat 1926 da kabul edilen Türk Kanunu Medenisinin 94. Yıldönümünü kutluyoruz.

Atatürk ve silah arkadaşlarının önderliğinde emperyalizme diz çöktüren bir zaferle kurtuluş savaşı kazanılmış ve Türkiye Cumhuriyeti’nin temeli atılmıştır. Türkiye Cumhuriyeti emperyalizmi yenmiş olmanın kuvvetiyle eğitimde, sosyal, kültürel, ekonomik ve siyasal yaşamda köklü devrimlerle toplum yaşamı yeniden biçimlendirilmiştir. 

Milletin egemenliği kayıtsız şartsız kabul edilmiş ve Medeni Kanunun kabulü ile hukuk sistemi de devrimci Türkiye Cumhuriyeti’nin hukuk  zeminini oluşturmuştur.

17 Şubat 1926 da kabul edilen Medeni Kanun’un özellikle Aile Hukuku bölümünde köklü bir hukuk reformu yaşama geçirilmiştir. Kadınlar, evlenme, boşanma, mal varlığı, miras gibi özel yaşamlarına ilişkin haklar açısından erkeklerle eşit konuma getirilmişlerdir. Medeni Kanun, bu bakımdan kadınların birey olarak varlığını kabul ettirmeleri açısından çok önemli bir adımdır.

Medeni Kanun ile erkeğin birden çok kadınla evlenebilmesinin önüne geçilmiş ve  tek eşlilik benimsenmiştir. Erkeğin “boş ol” demesi ile sonuçlanan boşanma yerine, kadının ve erkeğin Kanunda belirtilen nedenlere dayanarak boşanma davası açabilmesi ve bu konuda mahkeme kararı alınması koşulu sağlanarak kadının evlilikten doğan hakları güvence altına alınmıştır. Mirastan erkek çocuğun tam pay, kız çocuğun yarı pay alması yerine her ikisinin eşit pay almaları kabul edilmiştir. Evlenme yaşının belirlenmesi ve resmi nikahın kabulü ise kadın hakları açısından büyük önem taşımaktadır.

1926’da Türk Kanunu Medenîsi, bir devrim kanunu olarak çıkarılmıştır. Mahmut Esat Bozkurt’un yazdığı gerekçede bu devrimin anlamı ve önemi özetle şu cümlelerle vurgulanmıştır: “… insanlık yaşamı, hergün hatta her an esaslı değişikliklerle karşı karşıyadır. Bu değişiklikleri, yürüyüşü değişmez kurallar çevresinde saptamak ve doldurmak mümkün değildir. Kanunları dine dayalı olan devletler kısa bir zaman sonra ülkenin ve ulusun ihtiyaç ve isteklerini karşılayamazlar. Çünkü dinler değişmez hükümler belirtirler. Yaşam yürür; ihtiyaçlar hızla değişir … Değişmemek dinler için bir zorunluluktur. Bu bakımdan dinlerin sadece bir vicdan işi olarak kalması günümüz uygarlığının esaslarından .. birisidir. ….”

Cumhuriyet Kadınları Derneği olarak, yaşamın yürüdüğü ve ihtiyaçların hızla değiştiği günümüz Türkiye’sinde Cumhuriyet Devrimlerinin kadınlara sunmuş olduğu olanakların bilinciyle hem ülkemizin bağımsızlık ve bölünmez bütünlüğünü, hem de kadın haklarını savunmayı asla terk etmeyeceğimizi kamuoyu ile paylaşır saygılar sunarız.