Ülkemizde son yıllarda iş kazalarının artmasıyla daha da önem kazananİş Sağlığı ve Güvenliği, Üniversite ve Yüksekokullarda oldukça ilgi gören bölümler arasında. Hem teorik hem pratik derslerin yer aldığı bölümde, Ergonomi Dersinde işlenen “Renk Ergonomisi” konusu, hatasız ve kolay kullanım ile tehlikeye karşı korumak ve uyarmak amaçlarına yönelik herkesin bilmesi gereken noktaları içeriyor. Konuyla ilgili bilgi veren Ataşehir Adıgüzel Meslek Yüksekokulu İş Sağlığı ve Güvenliği Programı Öğr. Gör. Dr. F. Tuğçe ŞENBERBER, İş sağlığı ve güvenliği söz konusu olduğunda renklerin belirleyici özelliklerinin de ön plana çıktığına dikkat çekiyor.
Mühendisliğin uygulama alanlarından olan, insan – makine etkileşimini inceleyerek kaliteli çalışmayı, verim ve performansı artırmayı hedefleyen “Ergonomi”İş Sağlığı ve Güvenliği bölümlerinde eğitimi verilen alanlardan.Renk Ergonomisi de bu bölümde özellikle iş kazalarının önlenmesi noktasında işlenen önemli konular arasında. Ataşehir Adıgüzel Meslek Yüksekokulu İş Sağlığı ve Güvenliği Programı Öğr. Gör. Dr. F. Tuğçe ŞENBERBER, “Fiziksel yollarla göze ulaşan ışık, fizyolojik yollarla gözde işlenerek, psikolojik yollarla kişide algıları oluşturur. Renklerin hayatımızdaki etkisi, sandığımızdan çok daha fazla.” diyor.
“En yüksek kaza oranı kırmızı renkli arabalarda”
“Kırmızı, turuncu ve sarı renkleri; neşeyi, dinamizmi ve enerjiyi çağrıştıran sıcak renkler olduğundan birey üzerinde metabolizmayı hızlandıran etkiye sahip. Bu sebeple bu renklerin aşırı kullanımı kişilerde aşırı heyecan, şiddet,konsantrasyon güçlüğü gibi etkilere sebep olabilmekte.” diyen Dr. Tuğçe ŞENBERBER, bir otomobil markası tarafından yapılan bir araştırmanın, en yüksek kaza oranının kırmızı renkli arabalarda gerçekleştiğini gösterdiğinin altını çiziyor.
“Kişilerde uzaklıkhissi yarattığından dolayı soğuk renkler olarak isimlendirilen mavi, mor ve yeşil renkleri ise kişilerde genelde güven, huzur, sorumluluk ve düzeni çağrıştırdığından metabolizmayı sakinleştirici etkiye sahiptir.” diyen ŞENBERBER, metabolizmamız üzerinde bu kadar etkili olan renklerin, makine kontrol düzeneklerinde başlıca iki amaçla kullanılmakta olduğuna dikkat çekiyor .“Hatasız ve kolay kullanım ile Tehlikeye karşı korumak ve uyarmak amaçları doğrultusunda, görsel sağlık ve güvenlik işaretlerinde sıcak renkler yasak, tehlike ve uyarı anlamı; soğuk renklerse bilgilendirme ve yönlendirme anlamı taşımakta.Üretim süreçlerinde karmaşık boru hatlarının renklendirilerek sınıflandırılması, elektronik şema ve devre parçalarında farklı renklerle devre elemanlarının işaretlenmesi, donanımların göstergelerinde farklı renklerle bilgilendirme ve işaretlemelere başvurulması, bozuk ekipmanların veya tehlikeli bölgelerin renkli işaretlerle vurgulanması endüstriyel uygulamalarda iş sağlığı ve güvenliği çalışanlarının başlıca üzerinde durduğu noktalar.”
“Trafik ışıklarında “dur” anlamına gelen ve yangın alarmlarında “ateşi” çağrıştıran “kırmızı”; dikkat çekmek, uyarıda bulunmak amacıyla güvenlik işaretlemelerinde tercih edilen “sarı”; kesme, yanma ve elektrik şoku gibi kazalara karşı uyarı anlamı taşıyan “turuncu”; zorunluluk, sorumluluk mesajı veren, kişisel koruyucu donanımların kullanımını bildiren güvenlik işaretlemelerinde tercih edilen “mavi“; tehlikenin sona erdiği mesajı veren, ilkyardım çantalarında ve ilaç depolarında gördüğümüz işaretlemeler, elektronik donanımların şarj dolduğunu ifade etmek için kullanılan “yeşil”piktogramlar,renklerin çalışma hayatındaki yeri ve önemine başlıca örnekler” diyen Ataşehir Adıgüzel Meslek Yüksekokulu Öğr. Gör. Dr. Tuğçe ŞENBERBER, çalışma ortamı ve ofis tasarımı, çalışanların üniforma ve türevi kıyafetlerinin belirlenmesi, işletmelerdeki uyarı ve bilgilendirme işaretçilerinin belirlenmesi, ekipmanların üzerinde uygun kumanda ve göstergelerin işaretlenmesi gibi noktalarda doğru renklerin kullanılması, renklerin birbiriyle dengelenmesinin büyük önem taşıdığını ifade ediyor.
