Gözlerimiz adeta beyinin bir uzantısı gibi çalışır. Gözlerimiz vücudumuzun Dünya ya açılan penceresidir. Hayatıgözlerimizle algılarız
ve öğreniriz. Gözlük çocuklarınızın gözünü Dünya ‘ya açabilir.
Her şey bir göz
muayenesi ile başlar. Basit bir görme
testi ve gözlüklerle
bu insanların çoğunun görüşü yeniden kazandırılabilir.
Görmedeki bu kayıplar aileleri ile bireylerin
etkilenmesine, çok sayıda insanın acı çekmesine sebep olmaktadır.
Eğitim alanında görme kusurlarının giderilmesi ve mutlaka periyodik olarak görme testi ve muayenesi yapılması gerekir. Trajikomik olan şudur ki, kırılma kusurları düzeltilemez değildir. Görme kusurları az bir masrafla restore edilebilir. Gözlüköğrencilerin ders başarısını da yükseltir. .
Öğrendiklerimizin %83 gördüklerimiz sayesinde gözlerimizle elde ederiz. Görmeyen çocuk öğrenemez. Öğrencinin bu süreçten başarılı bir biçimde çakabilmesinin en temel şartı sağlıklı olmasıdır. Özellikle görmeyle ve işitmeyle ilgili sağlık sorunları erken dönemde teşhis ve tedavi edilirse öğrencinin okul başarısı şansı artar” .
Her yaşta gerekli bütün muayeneler mutlaka periyodik yapılmalıdır.
***
OKUL ÇAĞI ÇOCUKLARIN BÜYÜME VE GELİŞME DÖNEMİDİR
Okul taramalarında sıkça rastlanan göz hastalıkları;
1. Şaşılık
Şaşılık, gözlerin birbirine paralel bakmaması olarak tanımlanabilir. Gözlerin bir tanesi hedefe bakarken diğeri başka biryere yönelmiştir.
Şaşılık tek gözde
ise genellikle şaşı göz az
görür ve tembel kalır. Şaşı gözlerde
derinlik hissi yoktur veya çok az gelişmiştir.
Çocukluk çağındaki şaşılıkların en sık rastlanılanları içe ve dışa şaşılıklardır. Tek ya da çift taraflı olabilirler. İçe şaşılığa genellikle hipermetropluk bulunanlarda rastlanır.
Bu şaşılıklar bazen sadece uygun gözlüklerin
kullanılmasıyla düzelebilir. Gözlükle
tam olarak düzelemeyen şaşılıkların ise ameliyatla düzeltilmeleri gerekir.
Çocukluk çağında dışa kayan gözlerde çoğunlukla miyopluk mevcuttur. Dışa kayma bazen gizli bazen aşikâr olabilir.
Bu tip şaşılıkta güneş ışığı gizli şaşılığı aşikâr hale getirebilir. Çocuk,
güneşte dışa kayan gözünü tek
taraflı kapatma eğiliminde olur.
Şaşılıkların en önemli nedenlerinden biri de göz kaslarında felç olmasıdır. Bu felçler doğuştan mevcut olabilirler ya da kazalar sonucu göz kaslarının hasarlanması ile ortaya çıkabilirler.
2. Kırma Kusurları
Okul çağındaki çocuklarda en sık görülen göz hastalığı kırma kusurları miyopluk, hipermetropluk veya astigmatlık şeklinde olabilir.
Miyopluk genellikle öğrencinin sınıf tahtasındaki yazıları okuyamaması ile kendini belli eder.
Hipermetroplukta
da uzak ve yakını
görmede zorluk söz konusu olabileceği gibi çocuklarda
uyum denilen odaklama yeteneği ile hipermetropluk gizlenebileceğinden görme
tamamen normal de olabilir.
Fakat sürekli uyum yapmak göz yorgunluğuna
sebep olarak öğrencide göz ve
baş ağrısı yapar.
Astigmatlık sıklıkla baş ve göz ağrısı, okuma isteksizliği gibi şikâyetlere yol açar. Öğrencinin bazı harfleri net, bazı harfleri bozuk gördüğü dikkatli öğretmenlerce fark edilebilir.
Hipermetropluk
ve astigmatlığa bağlı görme bozuklukları uzun süre gizli kalarak fark
edilmeyebilir.
Özellikle bir gözü
sağlıklı olan öğrencilerde diğer gözdeki
görme kusuru ileri yaşlara
kadar fark edilmeyebilir. Bu durum çocuğun okul başarısını etkileyebilir.
3. Göz Tembelliği
Göz tembelliği, toplumda sık rastlanan, fark edilmesi zor ve fark edildiği zaman genellikle tedavi aşamasını geçmiş birdurumdur.
Göz tembelliği kısaca kullanılmayan görme sinirinin beynimizce iptal edilmesi olarak tanımlanabilir.
Gözün
öndeki kırıcı ortamlardan görüntü bir şekilde
sinir tabakasına ulaşamazsa ya da
bulanık olarak ulaşırsa çocukluk çağındaki kişilerde göz tembelliği
gelişir.
Göz tembelliğinin sık görülen nedenleri şaşılık ve yukarıda bahsettiğimiz kırma kusurlarıdır.
Şaşılıkta
iki göz ayrı
ayrı yönlere bakar. Beyne
iki ayrı görüntü gider ve çift görme meydana gelir.
Bunu engellemek için çocuklarda beyin, gözlerden birinden
gelen görüntüyü iptal eder ve tek gözle
görme sağlanır. Görüntüsü iptal edilen gözde
tembellik gelişmeye başlar.
Kırma kusurları: İki göz arasında kırılma kusuru farkı fazlaysa ya da iki gözde de yüksek astigmatlık, hipermetropluk kusurları varsa göz tembelliği gelişebilir.
Göz tembelliğinin tedavisi ilk altı yaş
içinde yapılmalıdır.
On yaşından
sonraki tedaviler genellikle yararlı
olmamaktadır.
Tedaviye ne kadar erken başlanırsa alınacak sonuç da o kadar başarılıdır.
Tedavi biri göz tembelliğine
yol açan faktörün, diğeri de göz tembelliğinin
kendisinin tedavisi olmak üzere iki basamaktan oluşur.
Göz tembelliğinin
kendisinin tedavisi iyi gören gözü
kapatarak tembel gözü
çalışmaya sevk etmek şeklinde yapılır.
4. Renk görme bozuklukları
Renk görme bozukluklara özellikle yeşil ve kırmızı renklerin yeterince görülememesi şeklinde kendini belli etmektedir. Kaynak Prof Dr Nazmi ZENGİN
Taylan KÜÇÜKER
Eczacı Gözlükçü