Bütün ulusal TV kanallarında reklâm veren birkaç sermaye sahibi optik zincir mağaza, bütün vatandaşlarımızı kendilerine yönlendirmeye ve talep toplamaya yönelik DEFAKTO reklâmlarına devam ediyor. Söz konusu reklâmlarda kullanılan ifadelerin; sağlık alanında çalışan optisyenlik müesseselerinin faaliyetlerine ticari bir görünüm yükleyen, talep yaratıcı nitelikte olduğu; bununla birlikte benzer alanda faaliyet gösteren diğer GELENEKSEL optisyenlik müessesleri arasından sermaye sahibi zincirleri ön plana çıkarmaya yönelik ve dolayısıyla haksız rekabete yol açıcı olduğu sarihtir. İlaç ve tedavi kapsamında değerlendirilen, devletin geri ödeme yaptığı, hekim reçetesi ile karşılanan gözlük ödemelerinde israf halk sağlığı uzantısında kısıtlı kamu sağlığı bütçesinde zarar yaratmaktadır.
Sağlık hizmetleri REKLAM ve İNTERNET satışları ile ticaret mesleğine dönüştürülmektedir.
Sermayenin karlılığı, ticari reklam, İnternet talepleri mi? halk sağlığımı önceliğimiz olacak?
Sağlık AB müktesebatı değildir. AB içerinde optisyenlik alanında tüm ülkelerde standart bir uygulama mevcut değildir. Avrupa’da ticaret mesleği olarak düzenlenmiştir. Avrupa kıtasının başından sonuna tüm ülkelerde gözlükçüler mülkiyet haklarını kaybetmiş dev zincirler pazara hâkim durumdadır.
AB ülkelerinde sadece gözlükçüler değil, Ciddi oranda Eczacılarda mülkiyet haklarını maalesef kaybetmişlerdir.
AB ‘de optik ürünler
“ticari mal emtia”,optisyenlik müessesesi” ticarethane”,
Gözlük kullanıcısı, “müşteri” olarak mütalaa edilmektedir,
Dolayışı ile reklam ve İnternet serbesttir.
AB de sağlık ticarete dönüşmüş sağlık harcamaları gelişmiş bu batı toplumlarını zorlayacak seviyelere ulaşmıştır. Ülkemize nüfus olarak yakın İngiltere’de Tüm sağlık harcamaları 170 milyar dolar, Almanya’da 250 milyar Euro ya ulaşmıştır. Sağlık harcamalarındaki bu artış gelişmiş ekonomileri bile artık zorlamaktadır. Aynı nüfusa sahip ülkemizde 2017 sağlık harcamalarımız 119 milyar. Sağlık hizmetleri niteliği yönünden Avrupa’nın gerisinde değildir.
6.000 gözlükçü, 23 gözlükçü derneği reklâm ve internet satışı istemiyor.
Mesleki mevzuatımıza göre bir gözlükçünün önüne seyyar bir tabela koymak yönlendirme ve talep yaratacağı için yasaktır. Ancak billboard, sosyal medya hesapları ve TV reklamları görmezden geliniyor.
Reklâm internet talep yaratır. Kamunun sağlık harcamaları Sağlık Bakanlığı hazırladığı yönetmelik eliyle artırılır. Reklâm, reklâm verenin pazarını artırır. Sektörün gelişimine bir katkısı olmaz. Bu tarz reklâm ticari amaçlıdır, gözlükçülük alanında reklâma izin verilirse, diğer sağlık mesleklerinde de reklâmı tartışmalı hale getirir, etik bozulmalara sebep olur. Sağlık mesleklerine olan güven ve saygıyı azaltır. Böyle bir reklâmın halk sağlığı ve kamu sağlık harcamalarında tasarruf adına ne yararı olabilir?
YAPILAN REKLÂMLAR ve İNTERNET SATIŞLARI MESLEKİ MEVZUATIMIZA UYGUN DEĞİLDİR.
Ayrıca, Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun 11 maddesinin 2 inci fıkrasında “Reçeteye tabi ilaçlar ve tedaviler hakkında ticari iletişim yapılamaz” ve yine aynı kanunu 4 üncü maddesinde ise “ilaç ve tıbbı tedaviler için tele alışverişe izin verilemez” hükümleri yer almaktadır.
Hekim reçetesi ile sağlık hizmeti sunumu yapılabilen, göz ve görme sağlığı tedavisinde kullanılan, görmeye yardımcı tıbbi malzemelerin ( gözlük cam, çerçeve, renkli ve numaralı kontakt lens) İLAÇ ve TEDAVİ kapsamındır. Reklâm ve internet üzerinden satışı yapılamaz.
Optisyenlik müessesesini ticaret hane, hastayı, müşteri, ilaç ve tedavi kapsamında değerlendirilen, geri ödeme sisteminde bulunan optik ürünleri EMTİA-MAL olarak gören ticari tüccar zihniyetini reddediyoruz.
Taylan KÜÇÜKER
Eczacı Gözlükçü
